Bŵt-camps

Beth ydyw?

Mae bŵt-camps yn wersylloedd preswyl ag arddull filwrol iddynt ar gyfer plant sydd wedi troseddu ac y credir eu bod â risg uchel o aildroseddu. Maent fel arfer yn cynnwys plant a phobl ifanc dros 13 oed. Maent yn cynnwys disgyblaeth lem, caethiwed tymor byr a thasgau corfforol anodd sy’n anelu at ddarparu hunanddisgyblaeth i blant a fydd yn cael ei chynnal pan fyddant yn dychwelyd i’r gymuned. Mae rhai gwersylloedd yn cyfuno’r drefn filwrol gyda phwyslais ar feithrin perthynas gadarnhaol â staff neu weithgareddau i ddatblygu ymddygiad ac agweddau cadarnhaol.

Mae arhosiad mewn bŵt-camp fel arfer yn fyrrach na dedfryd o garchar, gan bara rhwng 90 ac 180 diwrnod. Maent fel arfer yn cael eu rhedeg gan y lluoedd arfog neu gan staff cywiro sydd wedi’u hyfforddi i ddefnyddio disgyblaeth o fath milwrol. Gall bŵt-camps gynnwys amrywiaeth o weithgareddau sy’n cael eu cynnal fel arfer o dan ddisgyblaeth a goruchwyliaeth filwrol lem:

• Ymarfer corfforol dwys.
• Driliau a seremonïau o fath milwrol.
• Cosb gorfforol ddi-oed am gamymddwyn.
• Bydd bŵt-camps i bobl ifanc fel arfer yn cynnwys addysg, dosbarthiadau hyfforddiant galwedigaethol, neu ymyriadau therapiwtig fel cwnsela neu driniaeth cyffuriau ac alcohol
• Seremonïau graddio ar gyfer pobl ifanc sy’n cwblhau’r rhaglen yn llwyddiannus y gallai aelodau o’r teulu gael gwahoddiad iddynt.
• Bydd rhai bŵt-camps yn cynnwys cymorth ôl-ofal fel help i lunio cynllun rhyddhau hirdymor, gan greu cysylltiadau â gwasanaethau ac adnoddau sy’n helpu i atal aildroseddu.

A yw’n effeithiol?

Ar gyfartaledd, nid yw bŵt-camps yn debygol o leihau trais a gallant achosi niwed.

Mae’r ymchwil yn awgrymu bod pobl ifanc sy’n cymryd rhan mewn bŵt-camp wedi bod 6% yn fwy tebygol o fod yn gysylltiedig â throseddau treisgar a throseddau di-drais yn y dyfodol. Mae effaith gwahanol raglenni’n amrywio. Canfu rhai astudiaethau fod bŵt-camps yn cael effaith gadarnhaol a chanfu eraill fod bŵt-camps yn cael effaith negyddol gryfach. Fodd bynnag, mae’r effaith gyfartalog yn awgrymu nad yw hwn yn ddull gweithredu addawol.

Mae ymchwilwyr wedi ceisio deall pam fod gwahanol fathau o bŵt-camps yn cael effeithiau gwahanol. Mae’r dadansoddiad hwn yn awgrymu bod bŵt-camps yn fwy tebygol o gael effaith ddymunol pe baent yn cynnwys cwnsela neu ymyriadau therapiwtig. Fodd bynnag, nid oedd yn ymddangos bod cynnwys gweithgareddau eraill megis cymorth ôl-ofal, addysg, hyfforddiant galwedigaethol neu driniaeth am gyffuriau yn gwella’r effaith.

Mae’r ymchwil yn awgrymu bod pobl ifanc sy’n cymryd rhan mewn bŵt-camp wedi bod 6% yn fwy tebygol o fod yn gysylltiedig â throseddau treisgar a throseddau di-drais yn y dyfodol.

Pa mor ddiogel yw’r dystiolaeth?

Mae ein hyder yn y prif amcangyfrif yn uchel.

Mae’r prif amcangyfrif yn seiliedig ar un adolygiad systematig o ansawdd uchel a oedd yn cynnwys 17 astudiaeth ar effaith bŵt-camps.

Mae’r rhan fwyaf o’r ymchwil wedi’i gynnal yn yr Unol Daleithiau. Mae’r sylfaen dystiolaeth yn cynnwys un gwerthusiad o ddau bŵt-camp yn y DU. Cyfunodd dau bŵt-camp yn y DU drefn filwrol gyda sgiliau bywyd, addysg a hyfforddiant cyflogaeth. Roedd yn ymddangos bod un bŵt-camp wedi lleihau aildroseddu flwyddyn ar ôl iddo ddod i ben. Fodd bynnag, ar ôl dwy flynedd, roedd yn ymddangos nad oedd y naill bŵt-camp na’r llall wedi newid y gyfradd aildroseddu.

Sut allwch chi ei weithredu’n dda?

Buom yn adolygu pedair astudiaeth a oedd yn darparu gwybodaeth am weithredu: gwerthusiad o bŵt-camps yn y DU yn yr 1990au a gwerthusiadau o ddau bŵt-camp mwy diweddar yn Awstralia.

Roedd y gwerthusiadau hyn yn awgrymu bod y rhaglenni’n wynebu rhai heriau cyffredin ac yn darparu ystyriaethau ar gyfer gweithredu bŵt-camps neu raglenni preswyl tebyg.

Dylid cynnwys gweithgareddau sy’n cefnogi plant gyda’r anawsterau a gyfrannodd at eu troseddu

Mae rhaglenni gyda gweithgareddau cwnsela neu therapiwtig yn gysylltiedig ag effeithiau mwy cadarnhaol.

Dylid osgoi anfon pobl ifanc i leoliadau anghysbell, ymhell o’u teuluoedd a’u cymunedau.

Ym mhob un o’r pedair rhaglen, anfonwyd plant i bŵt-camps ymhell o’u cartref. Roedd hyn yn cyfyngu ar fynediad plant at eu teuluoedd a chyfleoedd addysg a chyflogaeth a allai fod wedi cefnogi ailintegreiddio yn y gymuned. 

Dylid cynllunio ar gyfer ôl-ofal o safon uchel a’i ddarparu.

Thema gyffredin yn y gwerthusiadau oedd y niwed a achoswyd gan ddarpariaeth wael pan fyddai plant yn gadael y bŵt-camps. Methodd rhaglenni â chysylltu plant â gwasanaethau a allai eu helpu neu ddarparu cefnogaeth ar gyfer ailintegreiddio yn y gymuned. Gallai gwell cynllunio ar gyfer ôl-ofal gefnogi plant i ddychwelyd yn gadarnhaol i fywyd normal.

Dylid ymgynghori â’r gymuned leol ynghylch cynllun y rhaglen.

Wynebodd rhaglenni Awstralia wrthwynebiad gan gymuned y Cyn-frodorion nad oedd yn teimlo yr ymgynghorwyd â hwy ynghylch sut roedd eu plant yn cael eu trin. Gwrthwynebwyd bŵt-camps yn Lloegr gan drigolion y trefi lle cawsant eu lleoli.

Beth yw’r gost?

Ar gyfartaledd, mae cost bŵt-camps yn debygol o fod yn uchel (dros £1,500 y cyfranogwr).

Mae’r costau’n debygol o gynnwys sicrhau safle addas ar gyfer y bŵt-camp, cynnal a chadw’r safle, offer ymarfer, adnoddau ar gyfer addysg a chyrsiau galwedigaethol, a chostau sy’n gysylltiedig â darparu gofal preswyl 24 awr i bobl ifanc fel prydau rheolaidd a mynediad at gyfleusterau ymolchi. Mae cyflogau staff milwrol hyfforddedig, swyddogion carchardai, athrawon a therapyddion yn gostau allweddol i’w hystyried hefyd.

Fodd bynnag, gall bŵt-camps amrywio o ran cost yn dibynnu ar ffactorau fel nifer y plant a’r bobl ifanc, nifer y staff, cyfran yr ymyriadau addysgol a therapiwtig a chostau’r safle.

Crynodeb o bwncz

• Mae gan bŵt-camps y potensial i achosi niwed. Mae dulliau eraill yn debygol o fod yn well ar gyfer gweithgarwch ac ymchwil yn y dyfodol.
• Roedd bŵt-camps yn fwy tebygol o gael effeithiau buddiol os oeddent yn cynnwys gweithgareddau therapiwtig neu gwnsela.

Negeseuon tecawê

• Peidiwch ag ariannu bŵt-camps na rhaglenni tebyg sy’n defnyddio dulliau codi ofn, awdurdodol i ddychryn plant a phobl ifanc.  
• Yn hytrach, cynhaliwch raglenni wedi’u targedu ar gyfer plant sydd eisoes yn ymwneud â thrais neu sydd mewn perygl o wneud hynny, fel rhaglenni meithrin sgiliau cymdeithasol ac emosiynol, mentora neu chwaraeon. Buddsoddwch mewn ymyriadau therapiwtig sy’n cael eu harwain gan glinigwyr, megis Therapi Gwybyddol Ymddygiadol.    

Dolenni allanol

Boot camps and shock incarceration – cofnod yn Llyfryddiaeth Rhydychen
Llyfryddiaeth gyda dolenni i erthyglau perthnasol.

Dadlwythiadau